Saltar ao contido principal

¿Spanish Dollars? ($)

¿Nunca vos preguntastes por que o símbolo do dólar é unha S con dous paus?
¿Que...? ¿Unha pista?


















Anverso: hai un ano, 1796. E unha lenda que di: CAROLUS·IIII·DEI GRATIA (Carlos Cuarto pola gracia de Deus... ou  como diría a vosa abuela, Dios mediante). No medio, o careto do tal Carolus, que non me diredes que non ten un aire ao do noso rei de hoxe... Xa pode: eran da mesma familia, Borbón.

Reverso: HISPAN·ET·IND·REX·M·8R·F·M. É dicir: Rei de España e as Indias, México, 8 reais (a F e M identifican a ceca ou lugar onde se fabricou a moeda). E no medio, ben grande, o escudo de España, con esas dúas columnas aos lados, que aínda permanecen no escudo actual.

Preséntovos á nosa pista: o Real de a 8600.000 coma estas acaban de aterrar en España despois dunha longa batalla xudicial que xa coñecedes. Era unha moeda de prata que valía 8 reais. Española. Pero a súa pureza e calidade eran tales que acabou sendo a primeira divisa mundial: é dicir a moeda máis utilizada e estimada para o comercio, tanto en Europa, como en América, como no sureste asiático (onde España tiña as illas Filipinas). Precisamente en Europa, esta moeda recordaba moito a unha austriaca: o thaller, polo que empezou a chamárselle Spanish Thaller. De Thaller, coa pronunciación inglesa, pasouse a daller, e ao final acabou en dollar. Era o Spanish Dollar, e ata as 13 colonias inglesas de Norteamérica (esas que se rebelaron para pasar a chamarse EE.UU.) a empregaban. Tanto é así que o Spanish Dollar foi a primeira moeda de curso legal dos Estados Unidos.  ¿Sorprende? Daquela, para abreviar, os iankis crearon o símbolo que hoxe nos sae a todos polas orellas: $. Unha S, de Spanish (español). E dous paus, tomados das dúas columnas do escudo de  España, as mesmas que figuraban no reverso de todos os Spanish Dollars do mundo. Dos nosos Reais de a 8. Como o da foto. Como esas que pretendían birlar os cacos modernos de Odissey. 

Quizá agora vos preguntedes qué pintan dúas columnas no escudo de España... Son as columnas de Hércules, e representan o estreito de Xibraltar. Así o coñecían os navegantes da Antigüidade (fenicios, gregos e romanos), que vían nel a fin do mundo coñecido, o lugar do que non conviña pasar, e que se identificaba cunha enorme rocha a cada lado separando Europa e África. Séculos despois, ao pouco de chegar Colón a América, o rei de España Carlos I incorporou estas columnas ao seu escudo, co lema Plus Ultra (máis alá). Iso era España entón: a única nación capaz de desafiar a vella fronteira e ir máis alá do antigo límite dos navegantes. E aínda hoxe, o exército, o goberno, as oenegués ou os deportistas (Nadal, Gasol, Lorenzo, Casillas,...) levan consigo e polo mundo esas columnas e ese Plus Ultra, como símbolo peculiar do que somos, e do que un día fomos.

Comentarios

  1. Sandra29/2/12

    Curioso!! manda truco! nunca te deitarás sen saber unha cousa máis!! penso que moi pouca xente sabe que a "S" do dólar ten este significado!

    ResponderEliminar
  2. Vin a entrada e xa me emocionei!
    Esta é unha desas curiosidades que desde que a descubrín conto a todo aquel disposto a aguantar peroratas dunha historiadora.
    Só teño que decir unha cousa ao respecto. Según eu estudiei (véase apuntes do señor Lopo)a S do símbolo viría dada pola cinta que envolve as columnas e que leva gravado o Plus Ultra. Pero bueno, supoño que este será un tema no que tampouco se pode decir con claridade a orixe exacta.

    :)

    ResponderEliminar
  3. A que mola!?

    Desde logo, aceptamos (calquera di que non) a teoría do señor Lopo (profesor de Historia Moderna na Universidade de Santiago), xa que (por se fora pouco) é tamén a de moitos. En todo caso, a orixe seguiría sendo igual de bonita e de española.

    Outra curiosidade: hai quen di que o símbolo do dólar podería vir de superpoñer as letras PTSI, que eran as que figuraban no reverso dos Reais de a 8 fabricados, non en Mexico, senón na ceca peruana de Potosí... Riquísima localidade coa que eu comparo os vosos comentarios na entradiña previa:
    "Que o blog estea vivo depende de ti, así que o teu comentario vale un Potosí".

    Por certo: non estaría mal tampouco explicar a historia dos anos bisestos, non? Non era mal día...

    ResponderEliminar
  4. Anda, mira por onde sale a mina de Potosí aquí tamén!

    O dos anos bisestos... a orixe da palabra é o que a min me encanta, e que, teño que reconocelo, teño un pouco de filóloga frustrada.

    ResponderEliminar
  5. Bisesto... Ben pensado, si que sona ben! (¿dúas sestas?)

    Bueno, C. Pois imos ter que facer unha entrada coa parte histórica e a parte etimolóxica do palabro. Agora ben, desta última, delego!

    ResponderEliminar
  6. Ui, case, non son dúas sestas pero se pensamos que é un día máis para botar a sesta podería ser :D
    Bisesto, de dúas veces sexto... é agora viría aquí a larga explicación do calendario romano, ahí lo dejo.

    ResponderEliminar

Publicar un comentario

Grazas por comentar!

Publicacións populares deste blog

6º Concurso CineHistoria

Despois de 5 edicións, non pensaríades que deixaríamos acabar o curso sen o noso concurso favorito, non...? Pois benvidos a CineHistoria! , o certame de minicríticas de cine máis famoso da comarca!  Velaquí as 40 críticas (en formato orixinal) desta edición,. Podedes lelas todiñas nos comentarios! As normas e o sentido do concurso xa o sabedes , pero por se acaso...: Para quen? Participan os meus alumnos de Historia de 1º de Bacharelato . Este ano, 40. Que teñen que facer? Eu reparto unha listaxe dunhas 50 pelis .  Cada un deles ten que elixir unha para ver antes dunha data límite. Condición obrigada: que non a viran nunca!  Onde e cando? Cando acabou o tempo para ver as pelis, un día, sen previo aviso reparto en clase un papel.  Cada participante ten 8 liñas e uns 20 minutos para escribir . Como facelo? A crítica debe ser algo máis que un resumo. Debe ter opinión, análise, orixinalidade e, sobre todo, espertar unha emoción no que le. Prohibido deix

V Concurso CineHistoria

Os bos costumes non se poden perder. Por iso, había que volver coa quinta edición do Concurso máis lonxevo (creo) do noso instituto.  Como cada ano, convoco aos meus alumnos de Historia do Mundo Contemporáneo (1º Bacharelato) a un certame, que non é máis que unha escusa para ver cine... e, a través dese cine, para tecer lazos invisibles coa Historia, ou sinxelamente coa vida .  Que como o facemos? Doado. Entrego unha lista ampla de películas coas que un se pode achegar á Historia (ou ao bo cine); concedemos un prazo de tempo para que cada alumno poida ver polo menos unha delas; e cando todos teñen visto xa a súa peli, chego un día por sorpresa a clase e exclamo: " Aquí comeza o Concurso de Críticas CineHistoria! ";  ese día, nun silencio de 20 minutos e baixo pseudónimo, cada alumno esfórzase por escribir a crítica da peli que viu, sabendo que debe facelo da forma máis persoal, orixinal e efectiva posible...   Con que premio? Con cal vai ser! Aquí comeza o V CONCURS

III Concurso CineHistoria

Como cada curso, e xa van tres, en 1º de Bacharelato empregamos a Historia como unha escusa para ver cine... Ou será que usamos o cine como escusa para ver a Historia? O funcionamento é sinxelo. Entrego unha lista de películas por época histórica, concedo un prazo amplo para ver unha delas e despois realizamos un concurso de críticas onde cada un busca unha forma orixinal e breve de falar da peli que elixiu... Con que premio? Con cal vai ser! Aquí comeza o  III CONCURSO CINE HISTORIA  de 1º Bacharelato! 49 películas na lista. 41 candidatos que escribiron a súa minicrítica (8 liñas). 3 pelis de premio (as da imaxe) para as 3 mellores! A partir desta tarde podedes lelas todas, nos Comentarios  desta entrada. Este Xoves 4 , na clase e no blog:  Gañadores, Premio e Foto! Sorte a todos!