Galicia Nazi

No 2004 apareceu isto en Vigo. Unhas obras no Monte do Castro desenterraron este botón cunha peculiar versión do emblema nazi. Algúns investigadores demostraron que esta simboloxía era a propia dos axentes secretos da Alemaña de Hitler. E apareceu aquí, en Galicia. Nunha Galicia sementada de pegadas nazis.

Vía

Isto non é Berlín, é Vigo o 25 de maio de 1939. A guerra civil acababa de rematar, e 6.000 soldados enviados por Hitler en axuda de Franco desfilaron na cidade antes de partir de volta a Alemaña. A despedida foi masiva e espectacular, coas rúas cheas ata a bandeira de persoas vitoreando, aplaudindo e facendo o saúdo nazi ao paso dos soldados da Lexión Cóndor. O bando do alcalde tampouco deixaba lugar a dúbidas: saír á rúa aquel día non era unha elección:

Los vigueses, que tienen el honor de poder testimoniar por última vez la gratitud de España a la noble Nación alemana, acudirán todos a despedirlos. 

Fotogramas do documental A arañeira, de Eduardo Rolland

Tres meses despois Alemaña invadía Polonia con estes mesmos soldados, dando inicio á Segunda Guerra Mundial. Franco non quixo entrar ao trapo que Hitler lle tendeu para entrar do seu lado, e España declarouse finalmente país non belixerante. Baixo esta falsa neutralidade, Galicia, coma un potente faro asomado ao Atlántico, converteuse inmediatamente en centro de operacións dos nazis.

O wolframio, un mineral escaso e de extraordinaria dureza que Alemaña precisaba para fabricar armamento e blindar os seus tanques, extraíase aquí, en distintas comarcas de Galicia (Barbanza, Valdeorras, Deza ou A Limia), onde presos republicáns e veciños da zona traballaban, sen sabelo, para a Alemaña nazi.

Mina de Wolframio en Casaio, Carballeda de Valdeorras. Vía

Nalgunhas aldeas, como Fontao (Vila de Cruces), o wolframio era pagado a prezo de ouro se eras quen de sacalo de contrabando. Isto, unido ao traballo nas minas, provocou un boom económico brutal, fomentado desde a Alemaña nazi e que perdurou mentres durou a guerra. Despois, só quedaron ruínas.

Vista actual das minas de Fontao. Vía

Os restos de 37 U-boot descansan nas costas de Galicia. Así se chamaban os submarinos nazis que, comandados polo almirante Karl Donitz, plantaron durante toda a guerra, coma se de lobos se trataran, unha cruenta batalla no Atlántico. Os diarios do almirante están cheos de referencias a Galicia, xa que os portos de Vigo e Ferrol facían as veces de refuxio e punto de abastecemento para os U-boot. En ambos portos agardaba un barco cargueiro alemán, que era o encargado de subministrarlles alimentos e diesel suficiente para poder operar. De feito algúns mariñeiros lembran aínda o paso dos submarinos polas rías, e mesmo chegaron a intercambiar alimentos coa súa tripulación (os galegos entregaban peixe a cambio de produtos máis exóticos daquela, como chocolate), ou mesmo a rescatalos despois de ser bombardeados polos aliados.

Fotogramas do documental A arañeira, de Eduardo Rolland

Algúns dos 37 submarinos afundidos en Galicia conteñen aínda hoxe os cadáveres da súa tripulación. Pero noutros casos, os corpos chegaron á costa galega ou foron rescatados e soterrados en tumbas sinaladas con esvásticas. Como as do cementerio de San Amaro, na Coruña, onde o consulado alemán construiu 16 sepulturas, algunhas delas para as vítimas dun U-boot abatido en Estaca de Bares.

Panteón nazi non cemiterio de San Amaro, A Coruña. Vía

E o meu favorito: as Torres de Arneiro ou Torres dos Alemáns, en plena Terra Chá. Unha potente estación de radio formado por 3 enormes antenas (102 metros de alto cada unha), que chegaron desmontadas e en camións desde Alemaña en 1940. O obxectivo era servir de radiofaro para apoio á navegación aérea e marítima no Atlántico.

Vía

As tres antenas erguéronse no actual concello de Cospeito formando unha liña recta e acompañáronse da construción dun destacamento militar, unha sala de radio, un depósito de auga, un transformador e unha estación meteorolóxica. O alcance do sinal sobrepasaba os mil quilómetros, e as antenas convertéronse nun pesadelo para os aliados, ata que eles tamén lograron descifrar o sinal e valerse del. E todo permaneceu aí, de pé, intacto e en condicións de funcionar, ata hai uns cinco ou seis anos, cando o mal estado dos cables que sostiñan as antenas e un par de temporais acabaron con elas no chan. Os buscadores de chatarra fixeron o resto, e nós quedamos sen elas para sempre. De nada serviron os avisos ás autoridades para unha rápida actuación que as salvase.

Vía

Unha vez máis, perdemos a oportunidade de conservar, de aprender e de ensinar. 

Fóisenos a Historia. E vaia Historia...

Próxima entrega: Fuxiu Hitler nun submarino desde Galicia?