Como entender toda a dureza da emigración cando nunca che tocou vivila?
Non, non se pode. Para entendela, tes que sentila. Aínda que só sexa uns segundos. Séntea.
Aquel día, Xan (o pai) e Xurxo (seu fillo) non estaban na súa aldea de Fisterra. Aquel 27 de novembro de 1957, os dous estaban de pé na dársena do porto da Coruña, acompañando e despedindo á nai e a dous irmáns. Marchaban. Para Arxentina. En barco. Como facían desde había tempo un de cada tres galegos.
Quen os fotografou, cos rostros levemente desenfocados (incluso unha cámara pode chorar), captou todo o que a emigración provoca en quen a sufre. Captou a dor, a ruptura, o desconsolo, a impotencia, o silencio, a soidade que che deixa ver marchar ás persoas que queres, e tamén o medo de que algo malo lles suceda lonxe de ti ou da casa. A familia protagonista apelidaba Calo. O fotógrafo chamábase Manuel Ferrol. E o barco que partiu, levaba impreso na popa o nome de Juan de Garay, explorador.
Miguel. Deume un poco de tristura o artigo. ¿Sabias que a tua bisabuela tamén marchou a Arxentina en barco desde Vigo? Non sei a data pero foi antes ca do reportaxe. É triste para os que quedan pero tamen o é para os que marchan ¡Seino! anque no era para tan lonxe eu tamén vivin esa esperiencia e non olvidarei nunca o semblante do meu pai despedindome na estación do ferrocarril na estación de Lugo...
ResponderEliminar"Pola miña parte este exercicio serviume para darme conta de algo no que nunca antes pensara tan polo miúdo: no que se pasou, na dor, nos sacrificios e nos momentos tan duros que viviron aqueles que tiveron que marchar, e que sen dúbida agora me fan ver esta situación desde unha perspectiva máis que diferente.”
ResponderEliminarEste é a conclusión do meu traballo sobre a Emigración en Galicia que fixen en 2º de BAC. Acordeime del ao ver a entrada e pensar no tema. Para aquel traballo falara moito con miña abuela (a de Meira), e aínda que ela non emigrou, si moitos familiares e coñecidos. Como digo na conclusión do traballo, ata daquela nunca pensara no significada desto, pero desde aquela é un tema co que, como digo eu, "estou concienciada". Dalgunha maneira mentras ela me contaba as historias desa xente puiden sentir a dor e a tristeza que tivo que supoñer para eles marchar e deixalo todo. Antes nunca fora consciente, pero ahora é un tema polo que sinto unha sensibilidade especial.
Como xa sabes, meus abuelos dalgunha maneira tamén emigraron, Vigo non está moi lonxe, pero igualmente deixaron familia e amigos para empezar unha nova vida alí. Eles puideron ir e vir sen problemas, pero algunhas veces, cando falan da súa xuventude e do momentos no que tiveron que marchar, aínda noto ese sentimento de medo e nostalxia, a dor que lles supuxo. E por suposto, o duro que foi sempre saír adiante lonxe dos seus.
Só para acabar, gustaríame compartir unha cousa que me pasou un tempo despois de facer ese traballo. Un domingo pola tarde estaba facendo zapping e non sei como acabei vendo un cacho da repetición do Luar (o aburrimento fai estas cousas). Chamou ao programa unha muller que levaba media vida en Arxentina para saludar a seus 5 irmáns que estaban entre o público. Ela levaba 15 anos sen ir a Galicia. Todos choraron. Pareceume tan duro, que eu tamén acabei chorando.
Gracias por compartir este tema, Miguel. Todos deberíamos pensar detidamente sobre esto algunha vez, aínda que só sexan uns segundos.
Que historias… Quizais polo triste e dura que é, a emigración sempre deixa historias grandes, das que marcan a vida das persoas. As grazas dóuvolas eu, Candela. Por compartir algo tan voso e especial. Tan… para a vida. Quédome con dúas frases:
ResponderEliminar“Eu tamén vivín esa experiencia, e non olvidarei nunca o semblante do meu pai despedíndome na estación do ferrocarril de Lugo”. Buf. Que imaxe, María José... E que tesouro que non a olvides. Porque estou seguro de que ese semblante triste e desencaixado de meu abuelo, falábache entón con máis amor cá todas as palabras que acaso non puido dicirche.
"Meus abuelos dalgunha maneira tamén emigraron... Algunhas veces, cando falan... aínda noto ese sentimento de medo e nostalxia". Miradas perdidas, Candela. Cóntano, e mentres tanto pérdeselles a mirada, ou abren moito os ollos, ou quedan un rato en silencio negando coa cabeza. Sempre é así. Como dirían en "Seda", debuxando cousas no aire que só eles poden ver.
Eu nunca emigrei. Pero gústame coñecer as historias dos que si o fixeron, porque atopo nelas emocións e valores que me reconcilian co xénero humano. Atopo toda a crueza da vida cando as cousas se poñen duras. E ver ás persoas afrontándoas é algo que conmove. Por iso, como che pasou a ti, Candela, tamén sentiría ganas de chorar ante un reencontro como ese que narras, tan casual como duro…
Sabes? (Sei que o sabes) Cando un traballo non só serve para xuntar e expoñer contidos, senón que ademais che remove o corpo, a alma e a inquietude, xa non é un traballo. É un tesouro. Grazas por esta moeda.
Eu tamén emigrei a un sitio non tan lonxano coma a familia de Xan e Xurxo, e non me foi a despedir meu pai coma a María José, nin lembro como quedaban él e miña nai ese día, ainda que sí podo asegurar que moi tristes, é que eu, ía moi leda e non mirei para atrás, tiña moitas ganas de irme, pero o peor veu despois, cando os poucos días empecei a botalos de menos, a eles, a miña casa, os meus amigos, a miña terra...así que é certo que tanto o pasan mal os que quedan como os que se van.
ResponderEliminar